Te wspaniałe kobiety w swych latających maszynach

Autor: Anna Hrycyszyn

Tytuł: Zatopić „Niezatapialną”

Miejsce i rok wydania: Bydgoszcz 2017

Wydawca: Genius Creations

Siadam niniejszym do pisania notki, na myśl o której jarałam się w gruncie rzeczy od paru lat. A od roku co najmniej. Nie ma sensu udawać chyba, że nie znam autorki albo że o „Niezatapialnej” usłyszałam po raz pierwszy z newsów na fanpage’u wydawnictwa. Myślę też, że nie rozminę się zbyt wiele z prawdą, jeśli stwierdzę, że dziewczyny (no i śruddżańskiego kucharza – nie zapominajmy o kucharzu!) z pirackiego parowca znam od dawna, przywiązałam się do nich, patrzyłam, jak dojrzewają – i jak dojrzewa ich historia. Rozpoznaję camea, zacieszam z obecności Pięknej Teodory, wiem, kim jest chłopiec powieszony na gałęzi. Sentyment więc jest przeogromny i na pewno trudno byłoby podejrzewać mnie o jakiś szczątkowy obiektywizm, kiedy mówię bądź piszę o debiutanckiej powieści Anny Hrycyszyn, czyli Siem (bo ja jakoś o znajomych człowiekach nie umiem myśleć nazwiskami).

Niemniej myślę sobie, że chyba z faktu, że przez ten cały czas losy dzielnych piratek niezmiennie mnie fascynowały i budziły emocje, o czymś jednak świadczy. Bo wszak mogłam przeczytać „Niezatapialną” raz, pochwalić i na tym skończyć przygodę. A jednak kończenie tej przygody to ostatnie, na co miałam ochotę.

Przede wszystkim, co rzuciło mi się w oczy od samego początku i zawsze bardzo silnie przemawiało na korzyść Zatopić „Niezatapialną”, to fantastyczne podejście do steampunku – właśnie takie, jak lubię: steampunk w powieści nie jest dekoracją. Nie jest zębatką przyczepioną do gorsetu, tylko stanowi przemyślaną, integralną część wykreowanego świata. Steampunk ma sens, ma znaczenie i nie jest nachalny. Ta odrobina nadchemii czy gogle-noktowizory po prostu idealnie się wpasowują w fabułę. Bah!, na całą powieść – jak teraz o tym myślę – chyba nie ma ani jednego gorsetu! A wszak jakieś dziewięćdziesiąt procent bohaterów to kobiety! Można? Można. Oczywiście, że można, jeśli tylko potraktujemy steampunk z głową.

Ale „Niezatapialna” nie tylko steampunkiem stoi. No bo są też wspomniani już bohaterowie – czyli w sumie głównie bohaterki. A z nich lubię chyba wszystkich po kolei, może za wyjątkiem jednej–dwóch postaci, po których w sumie widać od początku, że są obliczone na wręcz odwrotne emocje. I to wszystko działa. Siem umie sprawić, żeby czytelnik przywiązał się do Nes Rożnowski, Feliksa i mnóstwa innych osób. Do moich osobistych faworytów należy celowniczy Fraan, felczer Gracja, zaocznie: Romuald Rożnowski, no i Edward – porucznik z „Drapieżnego”. Ach, no i sam „Drapieżny”. Każda z postaci jest inna, bardzo wyrazista, zapada w pamięć. W pierwszym rozdziale można odnieść wrażenie pewnego chaosu, bo autorka rzuca czytelnika od razu na głęboką wodę, jeśli chodzi o liczebność bohaterów – ale wszystkie elementy tej układanki stopniowo wskakują na swoje miejsce i już wkrótce nie pozwalają się oderwać od lektury.

Przez to, że postacie są po prostu świetne, wiarygodne i barwne, błyskawicznie zaangażowałam się w ich losy. Ciężko przeżywałam śmierci i razem z innymi bohaterami żywiłam nadzieję na cudowne ocalenia. Nawet teraz, czytając „Niezatapialną” po raz –enty, kiedy przecież dość dobrze już wiem co i jak. Podobnie było z ostatnią sceną (tą przed epilogiem) – ostatnie zdania są doskonałe i każą mi ze zniecierpliwieniem czekać na dalsze losy załogi „Niezatapialnej” i dowódcy „Drapieżnego”.

O dziwo, stosunkowo najmniejsze emocje budził we mnie wątek miłosny. To znaczy „o dziwo” w takim ogólnym sensie, bo jak się zastanawiam nad tym, to jakoś bardzo mnie to nie dziwi – ja jestem dość odporna na wątki miłosne i dość często one potrafią w moim odbiorze ginąć wśród innych motywów. A tych w „Niezatapialnej” nie zabrakło. Bo mamy fajne zwrócenie uwagi na plusy i minusy trudnienia się piractwem. Mamy dużo o konsekwencjach, a także różne perspektywy: samych piratów, stróżów prawa, władzy, no i prostych mieszkańców portowych miast i wsi. Jak o konsekwencjach mowa, to fabuła powoli, ale bezlitośnie nabiera ciężaru. Zaczynałam czytać lekką historyjkę o piratkach, a skończyłam z trwającą krwawą rewolucją oraz wiszącą nad horyzontem wojną. Trudno powiedzieć, jak i kiedy to wszystko tam się stało, przecież dziewczyny chciały tylko napadać na statki kupieckie, ale jednak to nie jest takie różowe. I nie mogą po prostu odpłynąć w siną dal, udając, że to wszystko wokół się nie dzieje. I to też szalenie mi się podobało: zanurzenie bohaterek w tej całej historii, w tle. I konfrontacja Nes z powidokami ojca, który porzucił żonę i córkę przed laty, by zbawiać ludzkość i walczyć z systemem.

Nawet jeśli pewne elementy wydają się na pierwszy rzut oka nieco banalne: dzielny kapitan idący na dno z ukochanym statkiem czy kochankowie z przeciwnych stron wielkiego konfliktu – to wszystko po prostu gra, pasuje do całej tej świeżej, oryginalnej opowieści. Dodatkowo miło się czyta malownicze opisy i po prostu zgrabne, ładne zdania. To nie jest siermiężny styl, w którym dałoby się poznać, że mamy do czynienia z debiutem.

W pewnym sensie, kiedy kończyłam czytać, doszłam do wniosku, że pod pewnymi względami to taki steampunkowy Robin Hood w spódnicy. Sympatyczna rozbójniczka ze swoją równie sympatyczną ekipą, wszyscy piękni i młodzi, żądni przygód. I tylko czasem te przygody nie układają się tak, jak by tego chcieli. Ale przecież – choć łupią bogatych kupców – w gruncie rzeczy nie robią, a przynajmniej nie chcą robić, niczego złego. Nes zawsze jest gotowa pomóc potrzebującym, nawet jeśli teoretycznie znajdują się po przeciwnych stronach barykady.

Chciałabym zachwalać Zatopić „Niezatapialną” i wciskać każdemu, kto mi się nawinie pod rękę. Niemniej wciąż się zastanawiam, czy jednak target nie jest do pewnego stopnia ograniczony przez wspomniany już wątek miłosny: nie wiem, jak „Niezatapialną” odebrałby męski czytelnik. Owszem, jest dużo przygód, strzelania, pościgów i pojedynków. Jest wszystko, czego można by oczekiwać od powieści awanturniczej. Ale jest też romans. I dużo, dużo myśli, emocji, uczuć. Jeśli ktoś wie, że jest zbyt „męski”, żeby takie rzeczy czytać – cóż, nie ma chyba sensu się męczyć. Ale jeśli ktoś się nie boi romansu przez sam fakt, że jest romansem – to bezpiecznie może kupować i cieszyć się mądrą, wciągającą historią i przesympatycznymi bohaterami, z którymi trudno się rozstać, niezależnie od tego, który raz się czyta „Niezatapialną”.

Wyszła laurka? No i trudno. To laurka szczera, niewymuszona i w pełni świadoma.

A za egzemplarz recenzencki dziękuję wydawnictwu Genius Creations.

– Poruczniku! – Głos Ucellego był jednocześnie chłodny i pełen tłumionej pasji.

– Tak, kapitanie?

– Proszę wziąć ją na cel. Wiem, że jest pan niezrównanym strzelcem.

Edward zrozumiał, bez dyskusji odrzucił gogle i sięgnął po opartą o burtę strzelbę. Odczepiwszy monokl celowniczy, zamontował go sobie na lewym oku. Potem uniósł strzelbę do ramienia i oparł o nie kolbę. Drżały mu ręce, gdy usiłował namierzyć cel.