Długo wyczekiwany powrót na Syberię

(źródło)

W 2012 roku zdarzyło mi się poznać dwie części najlepszej przygodówki point & click ever – Syberii. To taki tytuł, po którym przez długi czas nie mogłam grać w nic innego, bo nie było Syberią i to był, prawdę mówiąc, pierwszy i najmocniejszy growy kac, jaki miałam. W świecie książek porównywalnie się czułam chyba po 2001: Odysei kosmicznej. Niebawem po przejściu gier doczytałam, że są jakieś mętne plany stworzenia trzeciej części, że ponoć ją robią od 2009, ma się tam pojawić bohaterka z serii Still Life i w ogóle. Trochę się pojarałam, oczywiście, ale trudno jarać się nieustannie przez ileś miesięcy, jeśli tak naprawdę nic konkretnego nie wiadomo, więc ostatecznie cała sprawa jakoś mi wyleciała z głowy. A potem gruchnęła wieść, że oto Benoît Sokal wrócił do Microïds. A kiedy w połowie 2013 roku sam Sokal już otwarcie w wywiadzie mówił o tym, że się dzieje, absolutnie nie mogłam pozostać obojętna. Syberia 3 miała ukazać się w 2015 roku. Przesunięto na 2016. Potem na 2017. Ale ja cały czas wierzyłam. I oto, po pięciu latach oczekiwania (które byłoby bez porównania dłuższe, gdybym tylko dopadła dwie pierwsze odsłony tego tytułu nieco wcześniej), Syberia 3 nareszcie ujrzała światło dzienne.

Nie przedłużając już: gra mnie wciągnęła i przeżuła. Przez kilka dni właściwie całą moją aktywność można sprowadzić do cyklu praca-Syberia, za wyjątkiem weekendów, kiedy była tylko Syberia. Gra ani na jotę mnie nie rozczarowała – przy czym muszę tu zaznaczyć, że ja od samego początku (to znaczy odkąd pojawiły się jakieś konkretniejsze informacje o niej, czyli od 2013 r.) podchodziłam do tematu pełna obaw i z duszą na ramieniu. Moje dwa główne lęki dotyczyły planowanej trójwymiarowości, no i fabuły. A jednak Syberia 3 wyszła obronną ręką z jednego i drugiego. Dodatkowo mamy przepiękną muzykę Inona Zura, twórcy soundtracków do dwóch poprzednich części – zresztą do mnóstwa innych tytułów, takich jak kolejne części Fallout, Dragon Age, Prince of Percia i inne. Inon Zur naprawdę umie w klimatyczną muzykę.

Oczywiście, nie wszystko jest perfekcyjnie. No i są elementy, które same w sobie nie stanowią wady, ale sprawiają, że trzecia część mimo wszystko nie angażuje emocjonalnie aż tak jak pierwsza. Spróbuję jakoś po kolei ogarnąć temat.

Historia.

Wiadomo było, że fabuła Syberii 3 nie będzie bezpośrednią kontynuacją poprzednich odsłon. Opowieść o poszukiwaniu Hansa Voralberga i jego marzeniu zobaczenia mamutów była opowieścią zamkniętą – dokręcanie dalszego ciągu zapewne by się nie sprawdziło. Historia, którą dostaliśmy w trzeciej części, jest mniej kameralna, bardzo wyraziście za to pokazuje konfrontację dwóch odmiennych kultur. Zresztą, mimo że świat gry jest fikcyjny, taka konfrontacja przecież naprawdę miała miejsce w przypadku Rosjan i inuitów. Fabuła więc jest niby zmyślona, ale jednak bardzo mocno osadzona w naszej rzeczywistości. I to jest w ogóle fajna fabuła. Jukole to sympatyczny ludek, któremu życzy się jak najlepiej.

Niemniej nie mogę tutaj nie porównać historii z poprzednimi Syberiami. Sęk w tym, że kiedy pomagaliśmy Hansowi, czuliśmy więź i zaangażowanie – gracz poznawał historię autystycznego wynalazcy stopniowo, aż ten stał się dla niego kimś ważnym. Tutaj dostajemy od razu plemię w tarapatach. Nie wiemy wiele o tych ludziach. Są mili i właściwie to wszystko. Krótki filmik na początku pokazuje, jak Jukole uratowali Kate, ale taki filmik nie zrekompensuje kilku- kilkunastu godzin budowania relacji z postacią.

Dużym plusem jest to, że mimo wszystko nie zapomniano o poprzednich wątkach. Duch Hansa Voralberga unosi się nad wieloma miejscami, a Kate Walker ścigają cienie przeszłości. Pojawi się detektyw wysłany za Kate w Syberii 2, będzie też wspomnienie oblubieńca naszej bohaterki, jej przyjaciółki i chlebodawców.

Inną sprawą jest zakończenie całej tej opowieści. Główny wątek niby został domknięty satysfakcjonująco, ale cała reszta… damn you, Microïds! Teraz siedzę i czekam na czwartą część, bo absolutnie – ABSOLUTNIE – nie zgadzam się, żeby w ten sposób na stałe rozstać się z Kate Walker. No, zresztą nie tylko z nią! Po finale gry miałam ogólnie wielką zwiechę, jak to możliwe, że już lecą napisy końcowe, skoro przecież ja tam zostałam… no, z tym wszystkim. Jak. To. Możliwe.

Czekam więc. Czekam na czwartą część i mam nadzieję, że tym razem uporają się z tym szybciej.

Świat.

Rzeczywistość Syberii jest piękna i klimatyczna. W niczym nie ustępuje temu, co mogliśmy zobaczyć w poprzednich odsłonach serii. Szczególnie trafiło do mnie Baranour, przy którym nie sposób opędzić się od skojarzenia z Prypecią – szczególnie patrząc na ten wspaniały diabelski młyn.

Tak jak w poprzednich odsłonach serii, w Syberii 3 poruszamy się po wymarłych pustkowiach, gdzie tylko tu i ówdzie znaleźć można relikty dawnej rzeczywistości. Niby ani razu nie pojawia się nazwa „Związek Radziecki”, ale i tak wiadomo, o co chodzi. To ponury świat, z którego bije tęsknota za utraconą świetnością. Przy czym wiadomo, że ta świetność była tak naprawdę jakąś fasadą, za którą kryła się pustka. Jukole chcą się wyrwać z tej rzeczywistości w ramach cyklicznej migracji strusi, a ja nie mogłam pozbyć się wrażenia, że strusie są w tym przypadku tylko wygodnym pretekstem. Bo to świat, z którego po prostu każdy chciałby się wyrwać. Świat okaleczony, samotny i zapomniany. Przetrącony.

I znów muszę porównać z pierwszą Syberią: to, co mi się tak niesamowicie podobało w tamtej grze, to stopniowe zagłębianie się w ten odizolowany, dziwny świat. Startowaliśmy w Valadilene, gdzieś w Alpach Francuskich – w innej rzeczywistości, zastygłej gdzieś w czasie i przestrzeni. Z niej gracz zstępuje coraz niżej, do coraz bardziej odizolowanych, zapadniętych we własnych wspomnieniach miejsc, aż w końcu trafi na tytułową Syberię. W trzeciej części od razu jesteśmy w tej egzotycznej, syberyjskiej rzeczywistości, bez konieczności przemierzania wielkich przestrzeni. Przy czym tak naprawdę już Syberia 2 zrezygnowała z tej powolnej przemiany, więc to nie jest nic nowego. Po prostu pamiętam, że w pierwszej części to do mnie bardzo mocno przemówiło.

Tak czy owak: lokacje są piękne i – razem z muzyką – tworzą świat, który wciąga gracza i nie pozwala o sobie zapomnieć. W niczym nie ustępuje temu, co widzieliśmy w poprzednich odsłonach serii i widać, że Benoît Sokal się tu postarał tak samo jak dawniej.

Może po prostu ten świat jest dla mnie trochę za mały – chciałabym więcej, bardziej, szerzej. Czuję niedosyt i ten niedosyt tylko podsyca moje oczekiwanie na czwartą część.

Bohaterowie.

Kate Walker jest… no cóż, jest Kate Walker. Kobietą, o której nie można zbyt wiele powiedzieć, ale jednak poczciwa z niej babeczka i miło kieruje się jej losami. Dla mnie jednak dużo ważniejsze od niej było to, że w którymś z kolei trailerze zobaczyłam Oscara. OSCAR. Najbardziej wkurwiający automat ever. I jednocześnie jeden z najcieplej przeze mnie wspominanych bohaterów gier. Wciąż nie wiem, jak oni to zrobili. Niemniej prawda jest taka, że najpierw długo się zastanawiałam, jak można zrobić Syberię 3 bez Oscara. A kiedy dowiedziałam się, że jest szansa na jego obecność, zachodziłam w głowę, jak go wrócili do żywych. I miałam nadzieję, że to nie są fałszywe obietnice.

Nie były. Oscar rzeczywiście pojawia się w Syberii 3 i jest dokładnie taki, jaki być powinien: upierdliwy i irytujący. I absolutnie przefajny.

Zresztą, wszystkie postaci w grze są na swój sposób wyraziste i fajne. Kapitan Obo, detektyw Cantin czy Katerina. Każdy ma swoją historię w tym świecie. Jest po prostu fajnie, a wątek kapitana nawet troszkę wzrusza.

Są też, ma się rozumieć, Jukole – to znaczy głównie szamanka Ayawaska i przewodnik Kurk. Gra świetnie pokazuje ich odmienność, przywiązanie do tradycji, lęk przed duchami i więź ze strusiami, przy jednoczesnej ciekawości świata. Choć przyznam, że moment, w którym Ayawaska zaczęła dość ostentacyjnie podrywać Oscara i wpychać go do swojej jurty, był ździebko niepokojący.

Technikalia.

Jak wspomniałam ogromnie obawiałam się o trójwymiar. Ten jednak okazał się wcale nie zarżnąć gry. Tła nadal były piękne, a po przestrzeni poruszało się dość łatwo. Jedyny mankament stanowiły spontaniczne przeskoki kamery, przy których nagle Kate Walker zaczynała dreptać w zupełnie inną stronę. Tak jak sugeruje sama gra, przyjemniej biega się za pomocą kontrolera – ale nie jest tak, że trzeba w ten sposób. Kilka wieczorów spędziłam z klawiaturą i myszką – i było w porządku. Kontroler jest nieco wygodniejszy, koniec końców zresztą wylądowałam ze sterowaniem hybrydowym, zasadniczo biegając z kontrolerem, od czasu do czasu jednak uśmiechając się do myszki. Generalnie różnice są niewielkie i do przełknięcia.

Teraz jednak pojawia się jeden spory problem Syberii: lip sync. O. Mój. Jeżu. To jest naprawdę dramat. Synchronizacja tekstu z ruchem ust leży i chyba już nawet nie ma siły kwiczeć, szczególnie w językach innych niż angielski (i może francuski? Nie wiem – nie próbowałam wersji francuskojęzycznej). Po angielsku jeszcze jako-tako da się to oglądać.

Ale tutaj mamy szczęście w nieszczęściu: bo wersję językową możemy sobie zmienić w absolutnie każdym momencie rozgrywki, w ciągu paru sekund. Przeskakiwałam tak między polskim, angielskim, niemieckim a rosyjskim, w zależności od humoru i miejsca, w którym aktualnie była Kate. I to jest naprawdę super.

Cóż jeszcze mogę powiedzieć? To naprawdę świetna gra. Dodatkowo: edycja kolekcjonerska jest całkowicie satysfakcjonująca, pełna dobrości, ma komiks, artbook, soundtrack i piękną figurkę Kate. I inne drobiazgi. Aż miło popatrzeć.

Syberia 3 to tytuł, który bez większego trudu wygrzebał sobie miejsce w moim sercu. Wciąga, angażuje i ciekawi, ma piękną muzykę i wspaniałe widoki. Interesujący bohaterowie współtworzą fantastyczną opowieść. Owszem, nie jest to Syberia ani Syberia 2. Myślę, że ze względu na trójwymiar, gra zestarzeje się nieco szybciej niż poprzedniczki, w których dwuwymiarowe tła są przepiękne mimo upływu piętnastu lat. Ale myślę też, że droga, którą obrało Microïds, jest zupełnie dobra i bez obaw można nią podążać. I – gdyby komuś to umknęło – czekam na czwartą część.

Zresztą.

Dopóki jest Oscar, dopóty jest nadzieja.